smak roślin »

27 listopada, 2016 – 7:56 pm | czytano 1 264 razy

      Aura nasza, codzienna zmusza do wycieczek w inne rejony, wycieczek myślowych rzecz jasna – więc może proszę teraz odwiedzić na chwilę Amerykę Południową, wyobrażając sobie jej słońce, upał i zieleń.
Szczególnie łatwe …

Read the full story »
ciało roślin

Budowa roślin jest fascynująca – od włoska na liściu po korzeń sekwoi. Wystarczy patrzeć.

życie roślin

Rośliny żyją cicho mimo, że cała ich fizjologia to prawdziwa wrzawa.

charakter roślin

Rośliny to dopiero mają charakter – zwany czasem ekologią biochemiczną. Nie szkodzi.

kultura roślin

Kłaniam się nisko patrząc na rolę roślin w tworzeniu cywilizacji.

smak roślin

A do tego wszystkiego – można i trzeba je jeść.

Home » ciało roślin, główna

Co dąb, to nie brzoza, co krowa, to nie koza.

Submitted by on 12 listopada, 2012 – 1:02 pm | czytano 6 492 razy

To stare przysłowie, wysoce odkrywcze i porywające intelektualnie, jest dobrym tytułem do przyjrzenia się czym różnią się podstawowe trzy typy drewna drzew. Jak autor maksymy zaznaczył, zapewne istnieją różnice między dębem i brzozą (wyraził ku temu nawet pewność), ale nie dodał, że równie inna jest też sosna czy świerk.

W anatomii drewna drzemie nie tylko historia drzewa, ale jego wspaniałe możliwości wykorzystywane przez człowiekaRóżnice anatomiczne drewna przekładają się na cechy fizyczne i fizjologiczne drewna. Inaczej więc wodę przewodzi dąb, a inaczej może świerk. Inaczej też te gatunki zareagują na wbity weń gwóźdź, silny i gwałtowny mróz, intensywne opady ciężkiego i lepkiego śniegu. Inna jest też wytrzymałość mechaniczna różnych gatunków, bardzo różnie też owo drewno może się palić.

Do najprostszego opisu, potrzebnego tylko dla tego podziału, potrzebne jest poznanie kilku pojęć:

  •  przekrój poprzeczny : przekrój obiektu płaszczyzną prostopadłą do osi np. drzewo ścina się przekrojem poprzecznym pnia, podobnie pracował też Podbipięta
  • drewno wczesne: tworzy się wiosną, komórki drewna mają większe światła, u drzew iglastych są cienkościenne
  •  drewno późne:  tworzy się późnym latem i wczesną jesienią, komórki drewna mają mniejsze światła, u iglastych są dodatkowo grubościenne
  • przyrost roczny: drewno wczesne+drewno późne
  • cewki: proste komórki drewna drzew iglastych, o ścianach silnie „podziurawionych” jamkami
  • naczynia:  komórki drewna drzew liściastych złożonych z członów, łączących się w długie „rury”, na łączeniach tworzące perforacje
  • promienie drzewne:  z komórkami żywymi ciągnącymi się w pasma w kierunku promieniowym do rdzenia

Istnieje ogólny podział typów drewna na : iglaste,  u drzew liściastych na pierścieniowonaczyniowe i rozpierzchłonaczyniowe, a także, a jakże – wszelakie jego modyfikacje.

Drewno iglaste: proste, zbudowane z głównie z cewek ułożonych w promieniowych rzędach. Wyraźnie widać granicę słojów rocznych a w obrębie ich – różnicę między drewnem wczesnym i późnym, choć samo to przejście może przebiegać bardzo płynnie.

http://www.ffpri.affrc.go.jp/en/index.html

Drewno świerka z przekrojem poprzecznym na górnej płaszczyźnie wykonane mikroskopem skaningowym SEM (fotografia lewa). Zielonym kolorem znaznaczono granice przyrostu rocznego, czerwonym jego szerokość. Widać wyraźnie różnicę między drewnem wczesnym i późnym w jednym słoju. Fotografia prawa, przekrój poprzeczny tego samego okazu spod mikroskopu świetlnego. Okrągłe otwory to przewody żywiczne.
(Dzięki uprzejmości Instytutu Leśnego w Tsukabie (Japonia)
http://www.ffpri.affrc.go.jp/en/index.html

Drewno rozpierzchłonaczyniowe:naczynia są rozmieszczone w miarę równomiernie w granicy przyrostu (w słoju drzewnym) .

Betula maximowicziana

Drewno rozpierzchłonaczyniowe charakteryzuje się równomiernym układem naczyń i często nierozpoznawalną granicą przyrostu.
(Dzięki uprzejmości Instytutu Leśnego w Tsukabie (Japonia) http://www.ffpri.affrc.go.jp/en/index.html

Drewno pierścieniowo-naczyniowe: naczynia drewna wczesnego okalają obwód pnia, łodygi tworząc specyficzny pierścień. Naczynia drewna późnego są znacznie mniejsze. W drewnie dominują włókna drzewne nadające mu specyficznych cech fizycznych.

Quercus mongolica

W drewnie pierścieniowo-naczyniowym wyraźnie widać szerokie naczynia drewna wczesnego ułożone w pierścień wokół obwodu, a luźnie naczyniami drewna późnego o znacznie mniejszym wymiarze promieniowym.
(Dzięki uprzejmości Instytutu Leśnego w Tsukabie (Japonia) http://www.ffpri.affrc.go.jp/en/index.html

Jako, że najlepiej uczyć się przez porównania – na koniec zestawienie:

Zestawienie trzech podstawowych typów drewna. Należy zwrócić uwagę na wielkość komórek i grubość ich ścian, rozmieszczenie komórek drewna wczesnego i późnego, udział włókien drzewnych, szerokość promieni drzewnych.
http://www.ffpri.affrc.go.jp/en/index.html

 

A co z tego wynika? Jak pisałam na początku – za anatomią drewna ciągnie się cała paleta cech decydujących o tym dlaczego np. w tajdze rosną świerki, do kominka wrzuca się brzozę, a dachów z olszy lepiej nie budować.
O tym niedługo.